تويت
Μια από τις πιο παλιές μορφές κρυπτογραφίας ανάγεται στον Ιούλιο Καίσαρα. Μέχρι τότε τα μυστικά μυνήματα στέλνονταν με τρόπο όπου οι εχθροί να μην μπορούσαν να αντιληφθούν που ήταν κρυμένο το μήνυμα. Παράδειγμα, ο αγγελιοφόρος ξύριζε το κεφάλι του, γραφόταν το μυστικό κείμενο, και αφού μάκραιναν τα μαλιά του πήγαινε στον παραλήπτη, ο οποίος αφού τον ξανακούρευε διάβαζε το μήνυμα. Είχαν ανακαλυφθεί πολλοί τρόποι μεταφοράς μηνυμάτων. Ενας άλλος τρόπος ήταν να γράφεται το κείμενο σε μια λεπτή δερμάτινα λωρίδα, όπου τυλιγόταν στη μέση του μεταφορέα σαν ζώνη από την ανάποδη μεριά.
Αυτό που έκανε ο Καίσαρας ήταν απλό για τα σημερινά δεδομένα, αλλά πολύ έξυπνο για εκείνη την περίοδο. Εγραφε το κανονικό κείμενο, και στη συνέχεια τα αντικαθιστούσε με άλλα γράμματα μετατέθωντας τη σειρά τους. Για να γίνει πιο κατανοητό ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα αλφάβητο αβγδεζηθικλμνξοπρστυφχψω και το αντικαθιστούμε ως εξής. ΧΨΩΑΒΓΔΕΖΗΘΙΚΛΜΝΞΟΠΡΣΤΥΦ. Δηλαδή μεταθέτουμε την αλφάβητο κατά 3 θέσεις δεξιότερα, όπου α=Χ, β=Ψ κ.ο.κ. Εστω ότι θέλουμε να γράψουμε τη λέξη "θάνατος". Θα γραφόταν "ΕΧΚΧΠΜΞ". Αν αυτό το μύνημα έπεφτε στα χέρια του εχθρού, δεν θα μπορούσε να βγάλει νόημα.
Αυτή η μορφή κρυπτογραφίας εισήγαγε και τον ορισμό του "κλειδιού". Κλειδί αποκαλείται το μεταβλητό στοιχείο που πρέπει να γνωρίζει ο παραλήπτης ώστε να αποκρυπτογραφήσει το μύνημα. Στο άνωθεν παράδειγμα το κλειδί είναι το 3, όπου μας λέει να μετατοπίσουμε την αλφάβητο κατά τρεις θέσεις.
Αυτού του είδους τα συστήματα με την χρήση ενός αλφάβητου ονομάζονται μονοαλφαβητικά απλής μετατόπισης γραμμάτων. Το πλεονέκτημά τους είναι ότι κατασκευάζονται εύκολα, δεν είναι επιρεπή σε λάθη λόγω απλοικότητας κατασκευής, αλλά έχουν το μειονέκτημα ότι σήμερα μπορούν να σπάσουν εύκολα από οποιονδήποτε έχει ασχοληθεί με την κρυπτογραφία έστω και λίγο. Παραμένουν σε ισχύ μόνο για προσωπική μυστική αλληλογραφία.
Η εξέλιξη αυτού του συστήματος είχε να κάνει με την αντικατάσταση των γραμμάτων σε ανακατεμένες θέσεις και όχι με την σειρά που διαβάζεται το αλφάβητο. Π.χ. θα μπορούσαμε να έχουμε ένα αλφάβητο της μορφής ΕΚΟΥΑΖΛΠΦΒΗΜΡΧΓΘΝΣΨΔΙΞΤΩ, όπου για ναγράψουμε "έλα" θα γράφαμε "ΑΗΑ". Και σε αυτή τη περίπτωση υπάρχει κλειδί, το οποίο είναι το "5". Δηλαδή ξεκινάμε να γράφουμε το κρυπτογραφικό μας αλφάβητο κάθε 5 γράμματα του κανονικού. Το Ε είναι το 5ο γράμμα του κανονικού, το Κ είναι το 10ο, το Ο είναι το 15ο, κ.ο.κ., μέχρι να εξαντλήσουμε τα γράμματα της αλφαβήτου. Φτάνουμε λοιπόν στο άνωθεν γραμμένο αλφάβητο που ξαναγράφω και είναι το ΕΚΟΥΑΖΛΠΦΒΗΜΡΧΓΘΝΣΨΔΙΞΤΩ. Σε αυτή τη περίπτωση το "κλειδί" πρέπει να είναι μονός και όχι ζυγός αριθμός, λόγω του ότι εμπεριέχονται 24 γράμματα στη αλφάβητο. Αν π.χ. βάζαμε για κλειδί το "2", θα ξεκινούσαμε να γράφουμε ως πρώτο γράμμα το Β (2ο γράμμα), αλλά όταν φτάναμε στ Ω (24ο γράμμα) έχοντας γράψει τα 12 από τα 24 γράμματα, μετά θα έπρεπε να ξαναγράψουμε το Β, κάτι που αποδικνύει την λάθος χρήση ζυγών "κλειδιών". Αυτό το σύστημα είναι μονοαλφαβητικό απλής αντικατάστασης γραμμάτων. Ο κώδικας των "Φιλικών" που συζητήσαμε προ 2μήνου είναι απλής αντικατάστασης.
Υπάρχουν κώδικες που "έσπασαν" μετά πάροδο 200 ετών, και άλλοι που ακόμα και σήμερα μένουν άλυτοι.
Ελπίζω να μην κούρασα, και σε περίπτωση απορίας ευχαρίστως να το συζητήσουμε.
Φιλικά, Νίκος
Αυτό που έκανε ο Καίσαρας ήταν απλό για τα σημερινά δεδομένα, αλλά πολύ έξυπνο για εκείνη την περίοδο. Εγραφε το κανονικό κείμενο, και στη συνέχεια τα αντικαθιστούσε με άλλα γράμματα μετατέθωντας τη σειρά τους. Για να γίνει πιο κατανοητό ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα αλφάβητο αβγδεζηθικλμνξοπρστυφχψω και το αντικαθιστούμε ως εξής. ΧΨΩΑΒΓΔΕΖΗΘΙΚΛΜΝΞΟΠΡΣΤΥΦ. Δηλαδή μεταθέτουμε την αλφάβητο κατά 3 θέσεις δεξιότερα, όπου α=Χ, β=Ψ κ.ο.κ. Εστω ότι θέλουμε να γράψουμε τη λέξη "θάνατος". Θα γραφόταν "ΕΧΚΧΠΜΞ". Αν αυτό το μύνημα έπεφτε στα χέρια του εχθρού, δεν θα μπορούσε να βγάλει νόημα.
Αυτή η μορφή κρυπτογραφίας εισήγαγε και τον ορισμό του "κλειδιού". Κλειδί αποκαλείται το μεταβλητό στοιχείο που πρέπει να γνωρίζει ο παραλήπτης ώστε να αποκρυπτογραφήσει το μύνημα. Στο άνωθεν παράδειγμα το κλειδί είναι το 3, όπου μας λέει να μετατοπίσουμε την αλφάβητο κατά τρεις θέσεις.
Αυτού του είδους τα συστήματα με την χρήση ενός αλφάβητου ονομάζονται μονοαλφαβητικά απλής μετατόπισης γραμμάτων. Το πλεονέκτημά τους είναι ότι κατασκευάζονται εύκολα, δεν είναι επιρεπή σε λάθη λόγω απλοικότητας κατασκευής, αλλά έχουν το μειονέκτημα ότι σήμερα μπορούν να σπάσουν εύκολα από οποιονδήποτε έχει ασχοληθεί με την κρυπτογραφία έστω και λίγο. Παραμένουν σε ισχύ μόνο για προσωπική μυστική αλληλογραφία.
Η εξέλιξη αυτού του συστήματος είχε να κάνει με την αντικατάσταση των γραμμάτων σε ανακατεμένες θέσεις και όχι με την σειρά που διαβάζεται το αλφάβητο. Π.χ. θα μπορούσαμε να έχουμε ένα αλφάβητο της μορφής ΕΚΟΥΑΖΛΠΦΒΗΜΡΧΓΘΝΣΨΔΙΞΤΩ, όπου για ναγράψουμε "έλα" θα γράφαμε "ΑΗΑ". Και σε αυτή τη περίπτωση υπάρχει κλειδί, το οποίο είναι το "5". Δηλαδή ξεκινάμε να γράφουμε το κρυπτογραφικό μας αλφάβητο κάθε 5 γράμματα του κανονικού. Το Ε είναι το 5ο γράμμα του κανονικού, το Κ είναι το 10ο, το Ο είναι το 15ο, κ.ο.κ., μέχρι να εξαντλήσουμε τα γράμματα της αλφαβήτου. Φτάνουμε λοιπόν στο άνωθεν γραμμένο αλφάβητο που ξαναγράφω και είναι το ΕΚΟΥΑΖΛΠΦΒΗΜΡΧΓΘΝΣΨΔΙΞΤΩ. Σε αυτή τη περίπτωση το "κλειδί" πρέπει να είναι μονός και όχι ζυγός αριθμός, λόγω του ότι εμπεριέχονται 24 γράμματα στη αλφάβητο. Αν π.χ. βάζαμε για κλειδί το "2", θα ξεκινούσαμε να γράφουμε ως πρώτο γράμμα το Β (2ο γράμμα), αλλά όταν φτάναμε στ Ω (24ο γράμμα) έχοντας γράψει τα 12 από τα 24 γράμματα, μετά θα έπρεπε να ξαναγράψουμε το Β, κάτι που αποδικνύει την λάθος χρήση ζυγών "κλειδιών". Αυτό το σύστημα είναι μονοαλφαβητικό απλής αντικατάστασης γραμμάτων. Ο κώδικας των "Φιλικών" που συζητήσαμε προ 2μήνου είναι απλής αντικατάστασης.
Υπάρχουν κώδικες που "έσπασαν" μετά πάροδο 200 ετών, και άλλοι που ακόμα και σήμερα μένουν άλυτοι.
Ελπίζω να μην κούρασα, και σε περίπτωση απορίας ευχαρίστως να το συζητήσουμε.
Φιλικά, Νίκος